Jaki jest najlepszy sposób na zarabianie pieniędzy? Dla każdej osoby ta odpowiedź będzie trochę inna, bo pod uwagę trzeba wziąć wiele elementów, często bardzo indywidualnych.
Z grubsza można jednak wybierać spomiędzy dwóch opcji: własna firma czy etat. Każda z nich ma swoje plusy i minusy, którym warto się przyjrzeć, aby łatwiej odpowiedzieć sobie na pytanie, jaka droga zawodowa będzie najlepsza dla mnie.
I chociaż wiele młodych osób (ale nie tylko!) widzi się w pracy etatowej, bo do tego przygotowała ich szkoła, to jest to decyzja, która ma wpływ na całe życie. Dlatego też dogłębne porównanie tych dwóch sposobów jest tak istotne.
I w tym artykule pokusiliśmy się o zestawienie „własny etat vs praca na etacie” w kilku kluczowych kategoriach. Czy można wyłonić zdecydowanego zwycięzcę? Na to pytanie najlepiej odpowiedzieć sobie samodzielnie, po sprawdzeniu najważniejszych różnic.
Łatwość startu
Polska edukacja polega na schematach, których nie przestaje się realizować po opuszczeniu murów szkoły, a pierwszym schematycznym krokiem jest znalezienie pracy na etacie. Oczywiście, nie musi to być wcale złe, o ile jest świadomie podjętą decyzją.
Dlaczego jednak tak się dzieje, że ludzie wchodzący na rynek pracy, decydują się zazwyczaj na podjęcie pracy etatowej? Odpowiedź jest prosta – bo to najłatwiejsza droga. Wystarczy otworzyć przeglądarkę i sprawdzić oferty pracy. A wszystko, czego potrzeba, to CV i list motywacyjny oraz elegantsze ubranie na rozmowę kwalifikacyjną.
Z kolei otwarcie swojej firmy wymaga trochę więcej zaangażowania, a poziom trudności startu różni się w zależności od branży czy rodzaju działalności i jej formy. I chociaż większość formalności można załatwić internetowo, to nadal ich liczba jest większa niż w przypadku pracy etatowej.
Jednak łatwość startu można rozważać także pod innym kątem, a mianowicie łatwość realizowania codziennych obowiązków. W pracy etatowej masz z góry narzucone obowiązki, cele i wytyczne, z kolei we własnej firmie musisz zadbać o wszystko osobiście. Oznacza to, że znalezienie klientów, rozliczenia księgowe czy nawet czas rozpoczęcia pracy są zależne od Ciebie.
Oczywiście, nie są to nierozwiązywalne problemy, bo niektóre zadania można (a nawet trzeba) zlecać, inne wymagania dobrej organizacji, jednak warto o tym pamiętać przy podejmowaniu decyzji o wyborze drogi zawodowej.
Ryzyko finansowe
Wiele osób postrzega pracę etatową jako bezpieczniejszą opcję, głównie ze względu na ryzyko finansowe. Prawdą jest, że jest ono mniejsze, bo wkład finansowy jest zerowy, dlatego w przypadku ewentualnej utraty pracy również wychodzi się na zero.
We własnej firmie sprawa ryzyka finansowego nie jest tak oczywista – zaczyna się od zera złotych i nie ma w zasadzie górnej granicy. Małe firmy, które nie potrzebują żadnych inwestycji na start, niczym nie ryzykują, jedynie niepowodzeniem. Z kolei w innych branżach trudno nawet myśleć o wejściu na rynek bez zainwestowania dziesiątek czy setek tysięcy od samego początku. Do tego dochodzą takie koszty, jak zatrudnianie pracowników czy wynajem lokalu.
Oczywiście, ryzyko można ograniczyć, ale wymaga to planowania i dobrego zarządzania, a takich problemów nie mają osoby pracujące na etacie.
Czas pracy
W naszym zestawieniu „własna firma czy etat” nie mogło zabraknąć tej kategorii, bo czas przeznaczany na pracę jest ważnym czynnikiem przy wyborze drogi zawodowej. Etat ma z góry narzuconą liczbę godzin (8), ale do nich trzeba doliczyć jeszcze dojazdy. Z kolei we własnej firmie samodzielnie ustalasz swój czas pracy.
I tutaj pojawia się pierwsza pułapka, ponieważ łatwo wpaść w pracoholizm i działać po kilkanaście godzin dziennie. Z drugiej jednak strony możesz również tak zorganizować swój biznes, żeby pracować tylko 5-6 godzin i cieszyć się większą ilością wolnego czasu.
Inną istotną kwestią jest fakt, że w pracy etatowej musisz „odbębnić” te 8 godzin niezależnie od natłoku zadań. Czasami mógłbyś się uporać z obowiązkami w 4 godziny, a i tak musisz spędzić w pracy drugie tyle. Nie możesz także podjąć spontanicznej decyzji o spędzeniu dnia nad jeziorem, bo Twój urlop jest uzależniony od zgody przełożonego. We własnej firmie to Ty jesteś CEO, więc możesz się wysłać na urlop w dogodnym dla siebie momencie.
Z drugiej strony, jeżeli wymieniasz czas na pieniądze (o czym trochę niżej), to nie pracując, nie zarabiasz. Dlatego każdy urlop czy „chorobowe” jest bezpłatne.
Pieniądze
Kolejny podpunkt, który jest jednym z najważniejszych czynników, czyli pieniądze. I tutaj praca etatowa ma bardzo poważne ograniczenia, którymi są widełki zarobkowe. Niezależnie od Twojego zaangażowania, nie przebijesz sufitu zarobkowego w danej firmie czy branży. Co więcej, liczba stanowisk, które oferują duże pieniądze, jest ograniczona, a po drodze trzeba pokonać wiele szczebli na zawodowej drabinie.
Dużo lepiej prezentuje się pod tym względem własna firma, gdzie ograniczenia finansowe są zdecydowanie mniejsze i poziom zarobków zależy przede wszystkim od Ciebie. Owszem, w praktyce jest to trudniejsze do osiągnięcia niż w teorii, ale liczba dostępnych narzędzi (także darmowych), zaangażowanie i budowanie sieci kontaktów pozwala szybciej osiągnąć finansowy sukces niż podczas pracy etatowej. Co więcej, sufit zarobków jest zdecydowanie wyżej.
Jeżeli więc czynnikiem decydującym w pytaniu „własna firma czy etat” są dla Ciebie pieniądze i masz duże marzenia, to własna firma może być znacznie atrakcyjniejszą opcją.
Wizja
Punkt, który może wydawać się bardzo ideologiczny, ale coraz więcej osób zwraca na to uwagę – w końcu praca, która jest zgodna z naszymi przekonaniami, wartościami, a nawet ambicjami, daje zdecydowanie większą satysfakcję i nie prowadzi do wypalenia zawodowego, co jest plagą współczesnych czasów.
Niestety, w przypadku pracy etatowej realizujesz zawsze czyjąś wizję. Jeżeli jest ona zgodna z Twoimi przekonaniami, to świetnie, ale taka sytuacja nie zdarza się zbyt często. Z kolei w swojej firmie działasz na własnych zasadach i to Ty ustalasz cele, misję czy sposób pracy.
Tak, sposób pracy, bo wizja może mieć charakter bardziej praktyczny. W pracy etatowej usprawnienia, które przyczynią się do lepszej organizacji zadań i większej wydajności będą skutkować zwiększeniem liczby obowiązków, aby wypełnić powstałą lukę. Te same usprawnienia w Twojej firmie pozwolą Ci na rozwój, wzrost zysków lub zwiększenie ilości wolnego czasu.
Rozwój osobisty i zawodowy
Chociaż nauka w klasycznym rozumieniu kończy się wraz z opuszczeniem szkoły, to rozwój osobisty i zawodowy dopiero wtedy się zaczyna. A to, jaką drogę wybierzesz, ma ogromne przełożenie na ten rozwój.
I znowu, zastanawiając się, co jest lepsze – własna firma czy etat – część osób nie bierze pod uwagę możliwości dalszego rozwoju. Te są jednak wpisane w jedną i drugą opcję. W przypadku pracy etatowej rozwój uzależniony jest w dużej mierze od puli szkoleń, które oferuje pracodawca, z kolei prowadząc własną firmę, musisz samodzielnie zadbać o ten aspekt.
Co jednak ważne, jeżeli chcesz osiągnąć sukces w swojej branży, to rozwój jest fundamentem. To, w jaki sposób będzie ukierunkowany, zależy tylko od Ciebie. Nie trzeba jednak od razu wydawać tysięcy złotych na zagraniczne szkolenia branżowe, bo w internecie można znaleźć mnóstwo bezpłatnej wiedzy na każdy temat. Chociażby na naszym kanale!
Dochód i jego forma
O pieniądzach już było, ale ważna jest nie tylko ich ilość, ale także forma dochodu. I tutaj podział jest jasny: dochód aktywny, czyli wymiana czasu na pieniądze, oraz dochód pasywny.
Wbrew pozorom pierwsza opcja nie ogranicza się wyłącznie do pracy etatowej, bo wielu przedsiębiorców również zarabia tylko wtedy, gdy pracuje. Jednak to właśnie własna firma daje możliwość zarabiania pasywnego, czyli takiej formy zarobku, która nie wymaga bezpośredniego zaangażowania (np. stworzenie kursu online i puszczenie go w obieg).
Co więcej, źródła dochodu pasywnego mogą być różne i to niezależnie od branży, więc jedynym ograniczeniem są wyobraźnia i przedsiębiorczość.
Podsumowanie: własna firma czy etat?
Chociaż praca na etacie wydaje się naturalnym krokiem po skończeniu studiów, to nie jest jedyną opcją i warto sprawdzić inne możliwości. Niekoniecznie trzeba skakać na głęboką wodę, bo własną firmę można powoli rozwijać po godzinach – ale czy warto?
Powyższe przykłady nie wyczerpują wszystkich możliwości, bo w jednym i drugim przypadku trzeba jeszcze pamiętać o zabezpieczeniu swojej przyszłości, różnych rodzajach i rangach problemów do rozwiązywania, zakresie odpowiedzialności czy dostępnych opcjach przebranżowienia się, gdy zajdzie taka potrzeba.
Najważniejsze różnice w tych kategoriach znajdziesz w jednym z odcinków „Biznes 2.0”, czyli „Biznes vs etat, czyli jak wybrać najlepszy sposób zarabiania pieniędzy?”.
A osobom zdecydowanym na otwarcie pierwszej firmy, polecamy nasz kurs „Pierwszy Biznes” – kompendium wiedzy na temat niezbędnych formalności, umiejętności i testowania pomysłów biznesowych!